کتابخانه Virgilio Barco واقع در محله Teusaquillo، در بخش شمال شرقی بوگوتا، که توسط معمار مشهور Rogelio Salmona در سال 2001 طراحی شده است، نمونه بارز همکاری مُدرنتیه با معماری زمینه گرا است که به وسیله حیاط مرکزی آن، فضای داخلی پُر از نور طبیعی میشود. این کتابخانه در اطراف یک فضای باز و بزرگ ساخته شده است که افراد را به استراحت، معاشرت و لذت بردن از فضای کتابخانه دعوت میکند.
این کتابخانه به افتخار ویرجیلیو بارکو، رئیس جمهور سابق کلمبیا که به خاطر تعهدش به آموزش و توسعه فرهنگی شناخته شده است، نامگذاری شد. او مدافعی قوی برای دسترسی به کتابخانهها برای همه بود. بنابراین یک کتابخانه، ادای احترام مناسبی برای میراثِ او است.
کتابخانه Virgilio Barco مجموعهای را تشکیل میدهد که توسط دو پارک متروپولیتن Simón Bolívar و پارک کتابخانه Virgilio Barco یکپارچه شده است. ادغام مراکز توسعه اجتماعی، تفریحی و فرهنگی با یکدیگر، رویکرد خاصی را به این اثر بخشیده و میان بنا و محیط طبیعی کتابخانه، ارتباط ارزشمندی ایجاد کرده است. کتابخانه Virgilio Barco، رایگان و برای عموم آزاد است و این ایده را ترویج میکند که دانش باید برای همه قابل دسترسی باشد.
مجسمه بزرگی از یک کتاب باز که به درستی "کتابِ بزرگ" نامیده میشود، در جلوی کتابخانه قرار دارد و به حس و حال عجیب و غریب و هنری آن میافزاید. Plaza de la Memoria یا" میدانِ حافظه"، فضای بازی در اطراف کتابخانه Virgilio Barco بوده که میزبان رویدادهای مختلفی از جمله نمایش فیلم، شعرخوانی و اجرای موسیقی زنده است.
به نظر میآید کتابخانه Virgilio Barco چیزی بیش از یک مکان برای امانت گرفتن کتابهاست. اینجا همان بخشی از بوگوتا است که اهمیت یادگیری در بالاترین سطح خود به جامعه آموزش داده میشود. (برای اطلاعات دقیق در مورد خدمات، رویدادها و تاریخچه آن، میتوانید به وب سایت Biblioteca Virgilio Barco را مراجعه کنید.)
استفاده از فُرمهای دایرهای که به عنوان یکی از ویژگیهای نمادین آثار روجلیو سالمونا شناخته میشود، ماهانه بین 60000 تا 65000 بازدیدکننده را به خود جذب میکند. (برای آشنایی بهتر با سبک معماری روجلیو سالمونا، میتوانید مقاله "قلب بتنی بوگوتا در مجتمع مسکونی Torres del Parque میتپد" را ابتدا مطالعه کنید.)
در ابتدا قرار بود به دلیل نزدیکی به پارک شهری، این اثر کتابخانه پارک Simón Bolívar نامیده شود، اما به دلیل حمایتی که از سوی رئیس جمهور سابق کلمبیا، ویرجیلیو بارکو دریافت کرد، در نهایت نام او را به خود اختصاص داد.
در سال 1998، پس از تثبیت پروژه سرمایهگذاری در مجموعه کتابخانههای عمومی بوگوتا (BIBLORED)، ساخت سه کتابخانه بزرگ را برای شهر بوگوتا مشخص کردند که ساخت آنها در سال بعد آغاز شد. انتخاب مکان کتابخانه در ابتدا چندین چالش را در فرآیند طراحی ایجاد کرد، زیرا مکان کنونی قبلاً محل تخلیه زبالههای ساختمانی برای پارک Simón Bolívar بود و بعداً جایی برای یک احداث یک رستوران. در حال حاضر، سایتی که پروژه در آن واقع شده به شکل مثلث مختلفالاضلاع با مساحت تقربی 13 هکتار دارد و مساحت فضای ساخته شده، 16092 متر مربع است.
در 20 دسامبر 2001، ساختمان به طور رسمی به پایان رسید. یک حجم تعبیه شده به شکل حلزون که برنامه خود را در سه طبقه و با همراهی سقف، پیش میبُرد. در طبقه پایین، کتابفروشی، مغازهها، کافه تریا، کارگاهها، اتاق چند منظوره با ظرفیت 250 نفر، تئاتر روباز و پارکینگ برای 256 وسیله نقلیه قرار دارند. در همان طبقه، بخشهای خدماتی، که شامل انبار، واحد پذیرش کتاب، طبقه بندی و خدمات کارکنان میشود، نیز هست. در طبقه اول اتاق مطالعه کودکان، واحد روزنامه، اتاق مطالعه بوگوتا، سالن اجتماعاتی با ظرفیت 410 نفر و اتاق موسیقی با گنجایش 180 نفر چیده شدهاند. در سطح بعدی، یک سالن نمایشگاهی، یک تئاتر در فضای باز و راهروهایی در پُشت بام وجود دارند.
ارتباط ایجاد شده با پارک متروپولیتن در ضلع شرقی از طریق پُل عابر پیاده است که به ایستگاه قطار روزانه شهری میرسد، مسیر پیاده روی را در داخل سایت شروع میکند و امکان دسترسی به مسیر دوچرخه را نیز فراهم میسازد که بخشی از سیستم عابر پیاده پیشنهاد شده توسط دفتر شهردار بود.
با توجه به شرایط محل، بهترین تصمیم، حفاری حدود 5 متر در زمین برای جایگذاری ساختمان بود. حذف خاک به ایجاد شیبهایی با اندازهها و اشکال مختلف برای ایجاد پیکربندی مسیرها، میدانهای کوچک، آینههایی از آب و فضاهای سرپوشیده کمک کرد. به این ترتیب مکانیابی بنا از طریق جایگذاری بخشی از حجم آن و چیدمان شیبهای اطراف آن انجام شد، با این هدف که کتابخانه Virgilio Barco نسبت به بافت شهری هویت جداگانهای کسب کند و به تنهایی خالق یک تجربه طبیعی از درون اثر باشد.
این چیدمان خاص هم در پلان و هم در مقطع قابل درک است، به طوری که شهر از داخل کتابخانه Virgilio Barco درک نمیشود، اما سه عنصر از طبیعت که حیاتی نیز هستند، در کار سالمونا برجسته شده است: آینههایی از جنس آب که عملکرد خنککنندگی و جذب آلودگیهای شهری را دارند و همچنین، اهمیت جریان آب را نیز نشان میدهند. زمینهای شیبدار طبیعی که نمای شهری در پُشت آن پنهان شده و قابی از تپههای شرقی را ارائه میدهند که از هر نقطهای از پروژه، میتوانند همه را به خود جذب کنند. به این ترتیب، ترکیب مناظر بیرونی با تجارب انسانی داخلی، در فضاهای مطالعه و گردشهای مابین آن فضاها، گنجانده شده است تا این کتابخانه در زُمره بناهای زمینه گرا قرار بگیرد. (اگر با اصول معماری زمینه گرا آشنا نیستید، پیشنهاد ما به شما مطالعه مقاله "همه چیز در مورد زمینه گرایی در معماری" است.)
دسترسی به کتابخانه Virgilio Barco از طریق طبقه اول انجام میشود که قبل از شروع آن، یک میدان کوچک وجود دارد که پوشش گیاهی در جهت شیب رو به پایین آن دارد. این فضای انتقالدهنده به یک آبنمای پلکانی متصل میشود که مسیر را به طرفین آن از طریق یک رمپ و پلکان در جهت شرقی، که به دهلیز اول منتهی می شوند، هدایت میکند. ورود و پذیرش کاربر در این نقطه، برخلاف احساس محصوریتی که با رسیدن از بالا به زمین، منتقل میشود، اما به طرز شگفتانگیزی از طریق شفافیت پنجرههای این بنا با استقبال رو به رو میشود و محیط طبیعی را به داخل میکشاند. این فضا به "پلههای گمشده" معروف است که از آنجا ارتباط با بخشهای دیگر کتابخانه آغاز میشود.
فضای داخلی "اتاق مطالعه بوگوتا" توسط پنجرههای جانبی بزرگی که رو به سمت شمال و شمال شرقی دارند، روشن میشوند تا نور ثابتی را در طول روز فراهم کنند و البته همراهی نوری که از پُشت بام میآید نیز قابل چشمپوشی نیست. این فضا توسط یک سطح شیبدار احاطه شده است که به یک تراس باغدار ختم میشود که به عنوان یک منطقه مطالعه در فضای باز عمل میکند. به طور مشابه، قسمتهای کافه تریا و کتابفروشی در سطح پایینتر از طریق پنجرههایی بزرگ، رو به آینهای از آب و یک باغ داخلی دارند. مبلمانی مانند قفسههای کتابخانه، میز و صندلیها توسط خودِ معمار طراحی شدهاند که کوچکترین جزئیات را نیز در آنها قرار داده است.
استفاده از بتُن، آجر و آب که همواره در آثار Rogelio Salmona حضور دارند، مرزهای آنچه را که در برابر عناصر طبیعی ساخته شدهاند، تعیین میکند. در این حالت، سیستم باربر به صورت بتُن مسلح طراحی شده اما ضخامت و شکل ستونها و تیرها با توجه به سلسله مراتب اتاقها و کاربری فضاها، متفاوت است. تیرها، صفحات کف و سقف و ستونها به صورت شعاعی در یک سیستم بزرگ به هم متصل شدهاند که شامل مجموعهای از حلقهها هستند که به یک دایره مرکزی ختم میشوند و توسط یک ستون دایرهای شکل و 10 ستون دیگر احاطه شدهاند. صفحه دایرهای طبقه دوم، به وسیله گیرههای صاف گردان به صفحه اصلی کف آویزان شده است. به این ترتیب، فضای اتاقهای مطالعه از حضور ستونها رها هستند و امکان گردش آزاد در آن فراهم است.
در سطح پُشت بام، مسیرها با حجمهای شیبدار پوشیدهشده میشوند از آجر مشخص میشوند که در آن خطوط حکاکی شده به سمت آسمان راه یافتهاند که نمادی از فرهنگ دوره "پیش از کلمبیا" است. در پُشت این حجمها، پنجرههای بزرگی وجود دارند که نور سقف را به اتاقهای طبقه بعدی میکشانند. بیشترین ارزش کتابخانه Virgilio Barco به سخاوت فضایی، شفافیتها، جزئیات فضاهای بینابینی و رفتار استثنایی نور بر روی بافت مصالح نسبت داده میشود.
کتابخانه Virgilio Barco به یکی از مهمترین پروژههای شهری برای شهر بوگوتا تبدیل شده است. کمک به بخش پارک متروپولیتن، که به دلیل توسعه تفریحی آن شناخته شده است، اتفاق مهمی را در توسعه فعالیتهای آموزشی برای عموم، رقم زد. Rogelio Salmona، همیشه به روشی منظم، کوچکترین جزئیات را حل و فصل میکرد تا بر اساس حق و حقوق شهری، محیطی آرام و دلپذیر را برای شهر فراهم کند و در نتیجه شمول فرهنگی را از طریق پروژه های خود ارتقا دهد.
کتابخانه Virgilio Barco بسیار بیشتر از یک کتابخانه است. این اثر، یک مرکز فرهنگی است که میزبان رویدادها، نمایشگاهها، کارگاها و حتی کنسرتها بوده و در تلاش است تا فضایی پویا برای یادگیری، خلاقیت و مشارکت جامعه باشد. این کتابخانه دسترسی به طیف وسیعی از منابع دیجیتال، از جمله پایگاههای داده آنلاین، کتابهای الکترونیکی و فیلمهای آموزشی را ارائه میدهد که آن را به یک مرکز مُدرن و مجهز به فناوری تبدیل میکند.
Source: Archdaily