آرکادیا و کارخانه آجرسازی‌

همه ما در زندگی با دیوار‌های آجری بر سر راهمان رو‌به‌رو شده‌ایم. دیوارهایی که برای متوقف کردن ما ساخته‌شده‌اند اما برای بخشی از مردم فرصت‌های درخشانی را می‌سازند تا ثابت کنند هرآنچه می‌خواهند دست‌ یافتنیست! این که کدام دیوار آجری قابل خراب کردن است و یا کدام یک می‌تواند سدی بر سر راهمان شود، مشخص نیست. اما هستند کسانی که با اندیشه پویای خود به جریان گذر از هر مانع به چشم پاسداشت میراثی که از گذشته برایشان باقی‌مانده است، نگاه می‌کنند.

این بار داستان دیوار آجری به پیروزی پس از ویرانی ختم نمی‌‍شود! دیوارهای آجری قرمز رنگ کارخانه‌ی قدیمی NSW به دست گروه معماران DKO و Breathe و همکاری دو گروه ICON Contractors و Cavanough jane یک به یک از جنگ ما بین سنت و مُدرنیته، جان سالم به در می‌برند و به قاب امنیت‌ساز مجموعه آپارتمانی Arkadia تبدیل می‌شوند تا پیروزمندانه به همه ما ثابت کنند گذشته در حال و در آینده جاریست. معماران زمینه‌ گرا در این دو گروه تلاش کرده‌اند تا طرح‌هایی ایجاد کنند که در دسترس و فراگیر باشند.

آرکادیا در قلب تپنده الکساندریا

وقتی صحبت از الکساندریا در استرالیا می‌شود، با یک حومه پُر جنب‌و‌‌جوش درون شهری در سیدنی، نیو ساوت ولز رو‌‌به‌رو هستیم. الکساندریا در سیدنی دارای میراث صنعتی غنی است که زمانی به خاطر تعدد کارخانه‌ها و انبارهایش شهرت داشت. در سال‌های اخیر، این شهر دستخوش تحول قابل‌توجهی شده‌است و از یک مرکز صنعتی به یک منطقه شهری مُدرن با ترکیبی از فضاهای مسکونی، تجاری و تفریحی تبدیل شده‌است. حالا الکساندریا با گالری‌ها، استودیوها و فضاهای خلاقانه‌اش جاذبه‌ای برای هنرمندان، طراحان و متخصصان تبدیل است. حضور کافه‌ها، رستوران‌ها و غذاخوری‌های صنعتی که طیف متنوعی از تجربیات آشپزی را به ساکنان و بازدیدکنندگان ارائه می‌دهند از الکساندریا صحنه متفاوتی برای حضور تمام سلایق ساخته‌است. الکساندریا به دلیل تلاش‌های خود در زمینه توسعه‌ سازگار با محیط زیست، دسترسی آسان به شبکه‌های حمل و نقل و ایجاد حس تعلق در مردم نیز شهرت دارد.

آرکادیا در مقابل پارک سیدنی در الکساندریا، با بیش از نیم میلیون آجر بازیافتی، تهیه‌شده از معادن خاک رُس و تاکیدی که بر حس درونی جامعه و پایداری آن دارد، به عنوان تحقیقی در مورد توسعه‌ فضاهای چند سکونت‌گاهی آینده استرالیا آغاز شد و حالا نتیجه تعامل صحیح جامعه‌ای سازگار با محیط زیست و کاربر خود است. Koos de keijzer، مدیر معماری DKO معتقد است:
"که جوامع کوچکتر جوامع بهتری هستند. وقتی بیش از 12 همسایه داشته باشید احساس شخصی خود بودن فضای خود را از دست می‌دهید."

از آنجایی که پیشتر در مقاله همه چیز در مورد زمینه گرایی در معماری از اهمیت دو اصل بازسازی و مرمت در کنار تلاش برای حفظ مصالح قدیمی و یا اسفاده از مصالح بومی و در‌دسترس صحبت کردیم، حالا به درستی گزینه‌های انتخابی معماران این اثر بهتر پی می‌بریم.

در سال‌های اخیر، آپارتمان‌های شیک و مُدرنی در آرکادیا ظهور کرده‌اند و منظره شهر را به ترکیبی پُر جنب و جوش از گذشته و حال تبدیل کرده‌اند. ساکنان آرکادیا این تغییر را پذیرفته‌اند و از مُدرنیزه شدن نیز استقبال می‌کنند و در عین حال نوستالژی‌های گذشته را هم پاس می‌دارند. آرکادیا در درونی‌ترین لایه‌هایش به گونه‌ای طراحی شده که از نظر زیست محیطی و اجتماعی پایدار باشد و در عین حال گذشته خود را هم به تصویر بکشد. تعریف دقیقی از معماری زمینه گرا که برای خلق آسایش برای کاربر اولویت قائل است.

در میان مناظر شهری Arkadia اهمیت به ایجاد سبزینگی، استراحت‌گاهی را برای ساکنانش فراهم کرده‌است. پارک‌ها و باغ‌ها در سطح شهر پراکنده شده‌‌اند و ساکنان نه تنها به‌دقت از آنها مراقبت می‌کنند، بلکه تعادلی هماهنگ بین طبیعت و معماری نیز ایجاد می‌کنند. ادغام فضای سبز و معماری از طریق ایجاد فضاهای اشتراکی در ساختمان بر تجربیات مشترک انسان‌ها می‌افزاید تا به هر مکان احساس مخصوص به خودش را داشته باشند. فضاهایی برای پرورش گیاهان با باغ‌های سبزیجات مشترک، بخش‌های بازی برای خانواده‌ها با امنیت کامل، قسمت‌های جداگانه برای حضور پرندگان در کنار انسان‌ها، غذاخوری روی پشت‌بام با چشم‌اندازی بی‌نظیر به سراسر سیدنی که امکان ملاقات با همسایگان در خیابان و سپس در پارک هانتلی گرین را بیشتر می‌کند. خیابان هانتلی گرین با توجه به نیازهای جامعه به یک پارک محله‌ای تبدیل شده و در آن یک اثر هنری از جین کاوانو به چشم می‌خورد که تفسیری از دودکش‌های آجرکاری‌شده محلی در این منطقه است که حال دبگر نیستند!

آنچه آپارتمان‌های آرکادیا را متمایز کرده‌است!

مجموعه منحنی شکل آرکادیا از 152 واحد سکونت‌گاهی تشکیل شده‌است که حدود نیمی از واحدها به کارمندان نیروی نظامی و خانواده‌هایشان اختصاص دارد که هرکدام هویت اختصاصی دارند و به نام آجرسازان شناخته ‍‌شده آن‌جا، نامگذاری شده‌اند. نکته قابل توجه این است در حقیقت بخش اصلی این پروژه برای مسکن کارمندان نظامی استرالیا بود، به همین دلیل باید فضایی ایجاد می‌شد که افراد در آن احساس کنند که به یک جامعه کوچک تعلق دارند، زیرا پرسنل نیروی دفاعی برای مدت طولانی به ماموریت فرستاده می‌شدند و در کنار خانواده‌هایشان نبودند.

آجرکاری هر ورودی لابی الگوی مشخصی دارد. بازشوهای پنجره به داخل نما باز می‌شوند که امکان هم‌زمان تهویه، سایه تابستانی و نفوذ آفتاب زمستانی را فراهم می‌کند. اشکال تاریخی و منحنی آرکادیا از مفهوم اجتماع در سطح زمین الهام گرفته شده‌اند. Arkadia با تمرکز بر فضاهای مشترکی که می‌توانند از بیشترین میزان در شمال بنا استفاده کنند، ارتباط با جامعه محلی را از طریق فضاهای تجمع گسترده و ورودی‌هایی در مقیاس کوچک ترغیب می‌کند. راه‌های درونی مرتبط‌کننده که بر اساس ماهیت محوطه شکل گرفته‌اند، یک پارک با مقیاس کوچک اما عمومی و یکپارچه به دنبال ارائه چیزی به جامعه‌ای گسترده‌تر است.

در این فضاها امکان دیدار‌های تصادفی بیشتر‌ می‌شود و در عین حال راه‌های ارتباطی ایجاد‌شده، عابر پیاده را به پارک سیدنی و فراتر از آن ارتباط می‌دهند. آجرهای بازیافتی نه تنها به تاریخچه آجرکاری این سایت از دهه 1870 اشاره دارند، بلکه پوششی کارآمد از نظر حرارتی نیز ارائه می‌کنند و در عین حال استفاده از مواد بازیافتی در پروژه‌های ساختمانی را رواج می‌دهند. آرکادیا به گونه‌ای طراحی شده است که افزایش گرمای خورشیدی در زمستان را با پوشش گرمایی از همان آجرهای بازیافتی کارآمد مهار کند. دو گروه طراح عواملی مانند جهت‌گیری خورشید، بادهای غالب و توپوگرافی سایت را برای بهینه‌سازی عملکرد محیطی نیز در نظر گرفتند.

تنوع‌طلبی در طراحی و اجرای آرکادیا

تیم طراحی، طیف متنوعی از انواع آپارتمان‌ها که شامل استودیو و آپارتمان‌های سه‌خوابه می‌شوند را ارائه می‌دهد. تراس‌ها و پلان‌های انعطاف‌پذیر آن‌ها، ایجاد یک جامعه ترکیبی را امکان‌پذیر کرده‌است. باید اینگونه گفت که آرکادیا موج جدیدی از توسعه‌های مسکونی در مقیاس بزرگ را نوید می‌دهد که بهترین جامعه، پایداری و طراحی خوب را گرد هم می‌آورد. هر ساختمان دارای آسانسور، باغ سبز مشترک و دسترسی به پُشت بام است.

مثل خیلی از بناهای زمینه گرا در حضور آجر به عنوان متریال اصلی، سایر مصالح به شکل متضاد طراحی شده است. مجموعه‌ای از تراس‌های مشترک در طبقات 2، 3 و 5 طراحی و ساخته‌شده‌اند که شامل باغ‌های حاصل‌خیزی هستند که باید در اختیار هر ساکن قرار بگیرند تا تعامل بین ساکنان را در مقیاس بزرگتری به واقعیت نزدیک کند. الوار به دلیل اصالت به عنوان ماده ایده‌آل انتخاب شدند و اتمسفر گرمابخش طبیعی‌ای را به پروژه ارائه کردند. برای اطمینان از اینکه چوب‌های چوبی می‌توانند با فرم‌های منحنی منحصربه‌فرد مطابقت داشته باشند، هم خود چوب‌ها و هم سیستم نصب نیاز به پیروی از منحنی‌های یکسان دارند. مؤثرترین راه برای اطمینان از اینکه چوب سخت چوب‌های صمغ خالدار می‌تواند به شعاع مورد نیاز منحنی شود، از طریق کرفینگ بود.

در پروژه Arkadia به راه‌حل‌های منحصربه‌فردی برای انحنای چوب‌ها و تثبیت آن‌ها در محل نیاز بود که آن‌ها را در کارخانه Bendigo با استفاده از ایجاد شکاف توسط اره و فرم‌های چند‌لایه‌ای ساخته و نمونه‌سازی شدند. برای اطمینان از اینکه چوب‌ها می‌توانند با فرم‌های منحنی منحصربه‌فرد مطابقت داشته باشند، خود چوب‌ها و سیستم نصبشان نیاز به پیروی از منحنی‌های یکسان داشتند. مؤثرترین راه برای اطمینان از اینکه تکه چوب‌های سخت صمغ خالدار می‌توانند با همان شعاع مورد نیاز منحنی شوند، از طریق کرفینگ یا اره‌کاری بود. کرفینگ قطعه چوب‌ها شامل ایجاد شکاف‌های کوچک در قسمت پُشتی چوب می‌شود تا انحنا پیدا کنند.

با قرار‌گرفتن گیره‌ها بین شکاف‌‌ها، اتصالات گیره‌ای در سیستم ما تحت تأثیر کرفینگ قرار نگرفت. از سه پروفیل چوبی برای ارائه ظاهری مشابه در تمام مراحل ایجاد منحنی استفاده شد که همگی دارای ضخامتی مشابه برای حفظ مقاومت منحنی بودند. این الگوی کرفینگ مورد نیاز، توسط تیم نصاب محاسبه شد تا مبحث زیبایی شناسی مورد نظر و الزامات عملی منحنی، در وضعیتی متعادل قرار گیرد. چوب‌ها امکان مونتاژ سریع در محل را فراهم کردند که منجر به تحویل قبل از موعد بنا هم شد.

طراحان و معماران معتقد بودند که همکاری با تیم حرفه‌ای Sculptform در تولید منحنی‌های چوبی نه تنها بسیار لذت بخش بود، بلکه دانش فنی آنها بود که کلیدی برای دستیابی به موفقیت شد. آنها به فرآیند تحویل به موقع کمک کردند و یکپارچگی طراحی را از مرحله طراحی‌ها تا اجرا حفظ کردند.

مجموعه آپارتمانی آرکادیا جوایز متعددی را نیز دریافت کرده‌است:

Australian Institute of Landscape Architects NSW Award for Gardens
 Australian Institute of Landscape Architects National Award of Excellence for Gardens
 Australian Institute of Architects (AIA) NSW Milo Dunphy Award for Sustainable Architecture (with DKO and Breathe)
 Australian Institute of Architects (AIA) NSW People's Choice Awards for Life in 2020, "Isolation Oasis" Award (with DKO an Breathe)

در انتهای این داستان یک چیز واضح است:" این شهر مکانی است که مردم به گذشته و حال در کنار هم وابسته‌اند. آرکادیا ممکن است در طول سال‌ها تکامل یافته باشد، اما روح آن بدون تغییر باقی مانده است. شهری که به ریشه‌های خود می‌بالد و در عین حال آینده و تغییراتش را با آغوش باز می‌پذیرد."

چند نفر از ما حاضریم در مقابله با دیوار‌های پیش رویمان به ماندن، دوباره ساختن و ایجاد تغییر اما نه ویرانی تنها بیندیشیم؟